Πραγματοποιείται μία (1) ημερήσια εκδρομή χωρίς διανυκτέρευση για τους μαθητές/μαθήτριες όλων των τάξεων των σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οποτεδήποτε μέσα στο διδακτικό έτος, έως και δέκα (10) ημέρες πριν από τη λήξη των μαθημάτων. Η ημερήσια εκδρομή δύναται να πραγματοποιηθεί κατά τάξη σε διαφορετικούς προορισμούς, αλλά την ίδια μέρα. Σε περίπτωση που για την πραγματοποίησή της επιλέγονται οργανωμένοι χώροι όπως αθλητικά κέντρα, τουριστικές εγκαταστάσεις, παιδικές κατασκηνώσεις και άλλα, θα πρέπει να είναι πιστοποιημένοι και να διαθέτουν σχετική άδεια λειτουργίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες και κατάλληλες προδιαγραφές για την υποδοχή μαθητών και μαθητριών. Ο αρχηγός της εκδρομής θα πρέπει να ελέγχει την καταλληλότητα του χώρου υποδοχής και ειδικά για χώρους άθλησης-δραστηριοτήτων να ζητά αντίγραφα των σχετικών αδειών και πιστοποιητικών τόσο των εγκαταστάσεων όσο και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Μαθητές/μαθήτριες οι οποίοι δεν συμμετέχουν στην ημερήσια εκδρομή παραμένουν στο σχολείο και συμμετέχουν σε σχολικές δραστηριότητες σύμφωνα με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων. Απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγματοποίηση της ημερήσιας εκδρομής είναι η συμμετοχή του 70% του αριθμού των φοιτώντων μαθητών και μαθητριών του σχολείου.
Πραγματοποιείται μία (1) πολυήμερη εκδρομή από τους μαθητές/μαθήτριες της τελευταίας τάξης των Γενικών Λυκείων (ΓΕ.Λ.) Ειδικών Λυκείων, Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) και Ειδικών Επαγγελματικών Λυκείων (Ε.ΕΠΑ.Λ.), στο εσωτερικό της χώρας ή σε χώρα του εξωτερικού, κατά το χρονικό διάστημα από 15 Οκτωβρίου έως 19 Δεκεμβρίου (ημέρα επιστροφής) και από 1 Φεβρουαρίου έως και δέκα (10) ημέρες πριν από τη λήξη των μαθημάτων, η οποία έχει διάρκεια συνολικά μέχρι πέντε (5) εργάσιμες ημέρες. Η εκδρομή αυτή, ανάλογα με τη χιλιομετρική απόσταση από τον τόπο προορισμού και τον τρόπο μετακίνησης των μαθητών και μαθητριών, μπορεί να έχει διάρκεια έως επτά (7) ημέρες, εάν συμπεριληφθούν έως δύο (2) αργίες, κατόπιν αιτιολογημένης απόφασης του Συλλόγου Διδασκόντων. Κατ' εξαίρεση στην περίπτωση, που η εκδρομή έχει διάρκεια πέντε (5) εργάσιμες ημέρες δεν συνυπολογίζονται οι διανυκτερεύσεις κατά τη διάρκεια της μετακίνησής τους με πλοία, όταν αυτά εκτελούν αποκλειστικά και μόνο βραδινά δρομολόγια. Απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγματοποίηση της πολυήμερης εκδρομής είναι η συμμετοχή του 70% του αριθμού των φοιτώντων μαθητών και μαθητριών της τάξης. Μαθητές/μαθήτριες οι οποίοι δεν συμμετέχουν στην εκδρομή παραμένουν στο σχολείο και παρακολουθούν ειδικά διαμορφωμένο ωρολόγιο πρόγραμμα με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων. Σύμφωνα με το υπουργείο θεωρείται σημαντικό να ενισχύεται το ενδιαφέρον για την πραγματοποίηση εκδρομών στο εσωτερικό της χώρας σε περιοχές με αρχαιολογικό, περιβαλλοντικό, ιστορικό ενδιαφέρον και φυσικό κάλλος.
Εκπαιδευτικές επισκέψεις
Στο πλαίσιο εγκεκριμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων (προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, αγωγής υγείας, πολιτιστικών θεμάτων και αγωγής σταδιοδρομίας) πραγματοποιούνται έως δύο (2) εκπαιδευτικές επισκέψεις στο εσωτερικό ή σε Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Κ.Π.Ε.) διάρκειας έως δύο (2) εργάσιμων ημερών ή έως τεσσάρων (4) ημερών, εάν συμπεριληφθούν έως δύο (2) αργίες ή έως τέσσερις (4) εκπαιδευτικές επισκέψεις διάρκειας μιας (1) ημέρας μόνο για τις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Β/θμιας (ΣΜΕΑΕ), οποτεδήποτε μέσα στο διδακτικό έτος και μέχρι δέκα (10) ημέρες πριν τη λήξη των μαθημάτων. Στις ημέρες μετακίνησης δεν συνυπολογίζονται οι διανυκτερεύσεις κατά τη διάρκεια της μετακίνησης των μαθητών και μαθητριών με πλοία, στην περίπτωση που αυτά εκτελούν αποκλειστικά και μόνο βραδινά δρομολόγια. Οι παραπάνω εκπαιδευτικές επισκέψεις αφορούν τη συγκεκριμένη ομάδα μαθητών και μαθητριών - εκπαιδευτικών οι οποίοι υλοποιούν το πρόγραμμα και πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον το 70% των μαθητών και μαθητριών που το υλοποιούν. Οι εν λόγω επισκέψεις πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις κατ' έτος οδηγίες του ΥΠΠΕΘ. Στις μετακινήσεις της παρούσας παραγράφου δεν συμπεριλαμβάνεται η ολιγόωρη μετακίνηση της ομάδας για τη συμμετοχή κατά την ημέρα παρουσίασης των προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων στο τέλος της σχολικής χρονιάς.
Εκπαιδευτικές επισκέψεις στο πλαίσιο του Αναλυτικού Προγράμματος:
Μπορεί να πραγματοποιείται στο εσωτερικό μία (1) εκπαιδευτική επίσκεψη ανά τάξη Γυμνασίου, Α', Β' και Γ' τάξη Γενικού Λυκείου καθώς και Α' τάξη Επαγγελματικού Λυκείου ή έως δύο (2) ανά τάξη, τομέα, ειδικότητα ή τμήμα ειδικότητας Β' και Γ' ΕΠΑΛ διάρκειας έως δύο (2) εργάσιμων ημερών ή έως τεσσάρων (4) ημερών, εάν συμπεριληφθούν έως δύο (2) αργίες στο πλαίσιο των διδακτικών στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος. Επίσης μπορεί να πραγματοποιείται στο εσωτερικό μία (1) εκπαιδευτική επίσκεψη ανά τάξη Ειδικού Γυμνασίου και Ειδικού Λυκείου καθώς και Α' τάξη Ειδικού Επαγγελματικού Λυκείου ή έως δύο (2) ανά τάξη Ε.Ε.Ε.ΕΚ., Ειδικού Επαγγελματικού Γυμνασίου ή ανά τάξη, τομέα, ειδικότητα ή τμήμα ειδικότητας Β', Γ' και Δ' Ειδικού Επαγγελματικού Λυκείου διάρκειας έως δύο (2) εργάσιμων ημερών ή έως τεσσάρων (4) ημερών, εάν συμπεριληφθούν έως δύο (2) αργίες στο πλαίσιο των διδακτικών στόχων του Αναλυτικού Προγράμματος ή έως τέσσερις (4) εκπαιδευτικές επισκέψεις διάρκειας μιας (1) ημέρας. Στις ημέρες μετακίνησης δεν συνυπολογίζονται οι διανυκτερεύσεις κατά τη διάρκεια της μετακίνησης των μαθητών και μαθητριών με πλοία, στην περίπτωση που αυτά εκτελούν αποκλειστικά και μόνο βραδινά δρομολόγια. Το πρόγραμμα των εκπαιδευτικών επισκέψεων μπορεί να είναι διαθεματικό και να συνδέεται με συγκεκριμένους διδακτικούς στόχους και διδακτικές ενότητες περισσότερων του ενός μαθημάτων. Πραγματοποιούνται μέσα στο διδακτικό έτος και μέχρι δέκα (10) ημέρες πριν τη λήξη των μαθημάτων και πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον το 70% των φοιτώντων μαθητών και μαθητριών της τάξης, του τομέα, της ειδικότητας ή του τμήματος ειδικότητας. Οι μαθητές/μαθήτριες που δε συμμετέχουν στις εκπαιδευτικές επισκέψεις παραμένουν στο σχολείο και παρακολουθούν ειδικά διαμορφωμένο ωρολόγιο πρόγραμμα με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων. Κατά την υλοποίηση προγραμμάτων συνεκπαίδευσης, μεταξύ ΣΜΕΑΕ και σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, πραγματοποιείται ο αριθμός των εκπαιδευτικών επισκέψεων που έχουν καθοριστεί στα πρακτικά αποφάσεων των Συλλόγων Διδασκόντων των συνεργαζόμενων σχολικών μονάδων, εφόσον τα προγράμματα αυτά έχουν σχεδιαστεί και εγκριθεί σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζονται στην με αριθμ. πρωτ. 172877/Δ3/17.10.2016 υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 3561/τ.Β'/4.11.2016).
Διδακτικές επισκέψεις
Εντός του Ενιαίου Πλαισίου Προγράμματος Σπουδών ενσωματώνονται στην καθημερινή λειτουργία του σχολείου πολλαπλές πηγές πληροφόρησης και εκπαίδευσης εντός και εκτός των φυσικών συνόρων του σχολείου. Στο πλαίσιο αυτό, δίνεται η δυνατότητα διεξαγωγής μαθημάτων του αναλυτικού προγράμματος σε εξωσχολικούς χώρους, με τη διοργάνωση σχετικών διδακτικών επισκέψεων, οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του ετήσιου σχεδιασμού του εκπαιδευτικού έργου σε επίπεδο τάξης και σχολικής μονάδας. Με τον τρόπο αυτό, η εμπειρία συνιστά τη βάση απόκτησης της γνώσης και το σχολείο ανοίγεται στη ζωή και στην κοινωνία. Διδακτικές επισκέψεις είναι δυνατό να πραγματοποιούνται σε χώρους επιστημονικής, ιστορικής, θρησκευτικής, πολιτιστικής και περιβαλλοντικής αναφοράς, σε μονάδες παραγωγής, αξιοθέατα, αθλητικές εγκαταστάσεις κ.λπ., κατόπιν συνεννόησης και σε συνεργασία με τους αρμόδιους κατά περίπτωση δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, όπως υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, ιστορικά αρχεία, δημοτικές βιβλιοθήκες, φυσιολατρικές λέσχες, επιμελητήρια, επιστημονικούς συλλόγους, κέντρα νεότητας, δημόσιους οργανισμούς, εκθεσιακούς, μουσειακούς και θρησκευτικούς χώρους, εργαστήρια, Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Πραγματοποιούνται οποτεδήποτε μέσα στο διδακτικό έτος έως εννιά (9) ανά τάξη ή τμήμα, τομέα, ειδικότητα ή τμήμα ειδικότητας, διδακτικές επισκέψεις με διάρκεια μίας ή περισσότερων διδακτικών ωρών. Οι διδακτικές επισκέψεις είναι ολιγόωρες, εντός ωραρίου λειτουργίας του σχολείου και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις η διάρκειά τους μπορεί να παραταθεί έως και δύο ώρες πέραν του ωραρίου λειτουργίας του σχολείου, κατά την κρίση του Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Ειδικά για τους μαθητές/μαθήτριες των ΕΠΑ.Λ. του Τομέα Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων και των ειδικοτήτων του, η διάρκειά τους μπορεί να παραταθεί πέραν του ωραρίου λειτουργίας του σχολείου, για όσες ώρες απαιτείται, ανάλογα με τη φύση και τις ιδιαιτερότητες του αντικειμένου της επισκεπτόμενης παραγωγικής μονάδας, κατά την κρίση του Διευθυντή του σχολείου. Οι επισκέψεις αναφέρονται σε συγκεκριμένη ενότητα των διδακτικών αντικειμένων του αναλυτικού προγράμματος και πραγματοποιούνται ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του εκπαιδευτικού που προτείνει τη διδακτική επίσκεψη και απόφαση του συλλόγου διδασκόντων. Για την πραγματοποίηση της διδακτικής επίσκεψης απαιτείται το 70% των φοιτώντων μαθητών και μαθητριών της τάξης ή του τμήματος, τομέα, ειδικότητας ή τμήματος ειδικότητας. Μαθητές/μαθήτριες οι οποίοι δεν συμμετέχουν παραμένουν στο σχολείο καθ' όλη τη διάρκεια της διδακτικής επίσκεψης και συμμετέχουν σε σχολικές δραστηριότητες ή παρακολουθούν ειδικά διαμορφωμένο ωρολόγιο πρόγραμμα, σύμφωνα με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων.
Εκπαιδευτικές ανταλλαγές, αδελφοποιήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, προγράμματα διεθνών οργανισμών και διεθνείς συμμετοχές
Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους είναι δυνατό να πραγματοποιούνται μετακινήσεις μαθητών, μαθητριών και συνοδών εκπαιδευτικών των σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στο εξωτερικό, στο πλαίσιο:
α. εκπαιδευτικών ανταλλαγών, β. αδελφοποιήσεων, γ. εκπαιδευτικών προγραμμάτων δ. προγραμμάτων διεθνών οργανισμών, ε. συμμετοχών σε διεθνείς συναντήσεις, συνέδρια, ημερίδες, διαγωνισμούς, μαθητικές επιστημονικές ολυμπιάδες και άλλες διεθνείς εκδηλώσεις και στ. πρόσκλησης από σχολεία της Ομογένειας. Συγκεκριμένα, πραγματοποιούνται μετακινήσεις στο εξωτερικό, με διάρκεια έως επτά (7) ημέρες, συμπεριλαμβανομένων των αργιών, για μετάβαση σε ευρωπαϊκό ή μεσογειακό κράτος και έως δέκα (10) ημέρες, συμπεριλαμβανομένων των αργιών, για μετάβαση σε κράτος εκτός Ευρώπης ή Μεσογείου. Ο αριθμός των ημερών μετακίνησης πρέπει αυστηρά να δικαιολογείται από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της επίσκεψης, το οποίο εγκρίνεται από την οικεία διεύθυνση εκπαίδευσης. Οι μετακινήσεις πραγματοποιούνται εντός του σχολικού έτους, εξαιρουμένου του χρονικού διαστήματος μίας εβδομάδας πριν την έναρξη των εξετάσεων (ενδο-σχολικών και πανελλαδικών) και έως τη λήξη τους. Σε αυτές συμμετέχουν συγκεκριμένες ομάδες μαθητών και μαθητριών του σχολείου, ύστερα από σχετική και αιτιολογημένη απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων και οπωσδήποτε με την έγγραφη συναίνεση των γονέων ή κηδεμόνων τους. Επιτρέπεται η συγκρότηση διασχολικής ομάδας όταν αυτή είναι ολιγομελής (έως δέκα μαθητές/μαθήτριες), προκειμένου να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις που περιγράφονται στα σημεία α, γ, δ και ε της πρώτης παραγράφου του παρόντος άρθρου.
Ειδικότερα για εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία διοργανώνονται από την Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του ΥΠ.Π.Ε.Θ., επιτρέπεται η συγκρότηση διασχολικής ομάδας, ανεξαρτήτως αριθμού μαθητών και μαθητριών, σύμφωνα με τα κατ' έτος οριζόμενα από την αρμόδια υπηρεσία. Απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγματοποίηση της μετακίνησης είναι ότι ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας παίρνει τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να περιορίζονται οι επιπτώσεις της μετακίνησης αυτής στην ομαλή λειτουργία της σχολικής μονάδας και ότι δεν προκύπτει δαπάνη για το δημόσιο. Ο ίδιος βεβαιώνει εγγράφως την οικεία Διεύθυνση για την ομαλή λειτουργία του σχολείου κατά την διάρκεια της μετακίνησης.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στις αδελφοποιήσεις, αυτές πραγματοποιούνται μόνον με σχολεία του εξωτερικού, ύστερα από σχετική απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων στην οποία περιγράφεται επακριβώς ο σκοπός της αδελφοποίησης. Επιτρέπεται δε, η πραγματοποίηση μίας (1) μετακίνησης αυτού του τύπου ανά σχολικό έτος. Τα αδελφοποιημένα σχολεία παρουσιάζουν κοινό πρόγραμμα δραστηριοτήτων το οποίο αφορά σε όλη την διάρκεια της μετακίνησης και εγκρίνεται από την οικεία διεύθυνση εκπαίδευσης. Μαθητές/μαθήτριες οι οποίοι δεν συμμετέχουν στην εν λόγω μετακίνηση παραμένουν στο σχολείο και παρακολουθούν ειδικά διαμορφωμένο ωρολόγιο πρόγραμμα.
Για κάθε μετακίνηση του παρόντος άρθρου, το αργότερο εντός δεκαπέντε (15) ημερών μετά την επιστροφή τους, οι μετακινούμενοι εκπαιδευτικοί υποβάλλουν στην οικεία Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης έκθεση με τα πεπραγμένα της μετακίνησής τους.
Ευρωπαϊκά προγράμματα και λοιπές ευρωπαϊκές δραστηριότητες
Κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους είναι δυνατό να πραγματοποιούνται μετακινήσεις μαθητών, μαθητριών και συνοδών εκπαιδευτικών σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στο εξωτερικό και στο εσωτερικό, στο πλαίσιο υλοποίησης εγκεκριμένων ευρωπαϊκών προγραμμάτων και λοιπών δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο αριθμός των μετακινήσεων ανά έτος, η χρονική περίοδος μετακίνησης και ο αριθμός των μετακινούμενων μαθητών, μαθητριών και συνοδών εκπαιδευτικών, οι οποίοι πρέπει απαραιτήτως να ανήκουν στη σχολική μονάδα και στην παιδαγωγική ομάδα του προγράμματος, καθορίζονται σύμφωνα με το πρόγραμμα εργασίας του εγκεκριμένου σχεδίου στο οποίο εντάσσεται η μετακίνηση, με την προϋπόθεση ότι δεν διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία της σχολικής μονάδας, ιδιαίτερα κατά την περίοδο πανελλαδικών και ενδοσχολικών εξετάσεων. Οι μετακινήσεις μαθητών και μαθητριών συνοδευόμενων από εκπαιδευτικούς έχουν διάρκεια έως δεκαέξι (16) ημέρες, συμπεριλαμβανομένων των αργιών. Οι μετακινήσεις εκπαιδευτικών χωρίς να συνοδεύουν μαθητές/μαθήτριες στα πλαίσια της προετοιμασίας των εγκεκριμένων Ευρωπαϊκών προγραμμάτων στα οποία συμμετέχει η σχολική μονάδα, δεν δύνανται να υπερβαίνουν σε διάρκεια τις εννιά (9) ημέρες, από τις οποίες έως πέντε (5) θα είναι εργάσιμες και έως τέσσερις (4)αργίες. Ως ελάχιστη προϋπόθεση για την αναλογία μαθητών, μαθητριών και συνοδών εκπαιδευτικών στις ως άνω μετακινήσεις ισχύουν τα προβλεπόμενα στο άρθρο 10 της παρούσας απόφασης. Ειδικά για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, δίδεται η δυνατότητα μετακίνησης συνοδού, με δαπάνες που καλύπτονται από τον προϋπολογισμό του εγκεκριμένου προγράμματος.