ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2020

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

«ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ»

ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Από την Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων δίνονται οι παρακάτω ενδεικτικές απαντήσεις των θεμάτων και υπενθυμίζεται ότι κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.

 

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Α1.

             1 Λ

                   2 Σ

                   3 Σ

     4 Λ

     5Λ

 

Β1.

-         με τροπική μετοχή ἐθίζοντες

-         με αντωνυμίες (τοῦτ’ , αὐτό, τούτῳ, ἐκ τῶν αὐτῶν καί διά τῶν αὐτῶν) που εμφατικά τονίζουν τη μετοχή ἐθίζοντες.

-         με πληθώρα προσδιορισμών τρόπου, που αναφέρονται σε διαδικασίες εθισμού

-         με αναλογία (π.χ. Ἀνάλογον δέ … )

    

Β2. Συμπέρασμα η φράση «τοῦ μέσου ἄν εἴη στοχαστική»: Να δοθεί η έμφαση στον συσχετισμό τέχνης και επιστήμης που είναι απαραίτητες για την εγκυρότητα του συλλογισμού.

 

Β3.

     Λ , Λ , Λ , Λ , Σ

 

Β4. Θέμα (νομοθέται, νομοθέτου), συνήθεια (ἐθίζοντες, εἰώθασιν, ἠθικήν),

ψυχοφθόρος (φθείρεται, φθειρούσης), ανούσιος (ἐστίν, ἔσονται, εἴη),

ανεκτός (εἶχεν, ἔχουσιν), αβλεψία (βλέπουσα, βλέποντες), ασωτία (σωζούσης),

άρρητος (ἐπιλέγειν, λέγομεν) , αφαίρεση (ἀφελεῖν) , βολίδα (ὑπερβολή).

 

Β5. Ο Αριστοτέλης για τη διδασκαλία της ηθικής αρετής δίνει έμφαση:

• στον εθισμό
• στην επανάληψη
• στον παιδαγωγικό ρόλο του νομοθέτη

Στον Πλάτωνα αναφέρεται η «ἀνδρός ἀρετή» που περικλείει τη δικαιοσύνη, τη σωφροσύνη και το ὅσιον:

• τονίζεται η υποχρεωτική συμμετοχή όλων (άνδρας, γυναίκα, παιδί)
• δίνεται έμφαση στην ποινή για βελτίωση ή τιμωρία (εξορία ή θάνατος)
• υποχρεωτικός ο χαρακτήρας της διδασκαλίας στον ιδιωτικό και δημόσιο βίο

Αναμένεται οι μαθητές να τεκμηριώσουν την άποψή τους με αναφορές στο κείμενο.

 

Γ1. Ενδεικτική μετάφραση

Εάν, όμως, κάποιος με ρωτούσε (σε περίπτωση που κάποιος με ρωτούσε): «Αλήθεια (πράγματι) και στην περίπτωση που κάποιος αδικεί την πόλη ισχυρίζεσαι πως η πόλη πρέπει να διάκειται (συμπεριφέρεται) ειρηνικά ακόμη και προς αυτόν;» . Δεν θα το ισχυριζόμουν. Αλλά υποστηρίζω κυρίως ότι πιο γρήγορα θα τιμωρούσαμε αυτούς (θα σπεύδαμε να τιμωρήσουμε αυτούς) , αν συμπεριφερόμαστε χωρίς να αδικούμε κανέναν. Γιατί δεν θα είχαν κανένα σύμμαχο.

 

Γ2. Ο συγγραφέας για να απαριθμήσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα ειρήνης και πολέμου αντίστοιχα επανεξετάζει την έκβαση των γεγονότων του παρελθόντος. Σε καιρό ειρήνης υπήρχε αύξηση εσόδων της πόλης, οικονομική ευχέρεια των πολιτών, ενώ σε καιρό πολέμου υπάρχει αύξηση εξόδων, μείωση εσόδων και κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος.

 

 

Γ3α. ἐκλιπούσας → ἐξέλειπες , εἰσελθούσας → εἰσῄεις/ εἰσῄεισθα (απαιτείται ένας από τους δύο ρηματικούς τύπους) ,   καταδαπανηθείσας   →   κατεδαπανῶ

 

Γ3β. μᾶλλον → μάλα, μάλιστα θᾶττον → ταχέως , τάχιστα

 

 

Γ3γ τις: τισί(ν)

       προσόδους: αἱ πρόσοδοι

         πολίταις: ὦ πολῖτα

 

Γ4α. «ἢ εἰρήνην» : δεύτερος ( β΄) όρος σύγκρισης   , «ταῦτα» (το πρώτο του κειμένου) : υποκείμενο στο ρήμα «ἄν κριθείη» (αττική σύνταξη) , « τῶν προσόδων»: γενική διαιρετική (πολλὰς ), « ἄγειν»: υποκείμενο στο απρόσωπο ρήμα «χρή».

 

Γ4β.   «ἀνενεχθέντα»: κατηγορηματική μετοχή, από το ρήμα «εὑρήσει».    

 

Γ4γ. «ἀλλά μᾶλλον λέγω ὅτι πολύ θᾶττον ἄν τιμωροίμεθα αὐτούς, εἰ μηδένα ὑ πάρχοιμεν ἀδικοῦντες» → ἀλλά πολύ θᾶττον ἄν ἐτιμωρούμεθα αὐτούς, εἰ μηδένα ὑπήρχομεν ἀδικοῦντες».