Περισσότερα...

Περισσότερα...

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2022

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ»

ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ και ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ

Από την Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων δίνονται οι παρακάτω ενδεικτικές απαντήσεις των θεμάτων και υπενθυμίζεται ότι κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.

ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Α1.

α)   1 Σ

             2 Λ

             3 Λ   ( μονάδες 3 Χ 2 = 6)

β) 1β, 1δ (  2 Χ 2 =4 μονάδες)  και εναλλακτικά 2α , 1β , 2γ , 1δ ( μονάδες 1 Χ 4 =4 μονάδες)

Β1. Ο ρόλος της φύσης και του λόγου: 

       Σχόλια του Φ.Υ. σελ. 161

• «οὐθέν μάτην ἡ φύσις ποιεῖ»

• Λόγος   

       Στην ορθή απάντηση θα ληφθεί υπόψη και η σύνδεση των σχολίων μεταξύ τους και με το νόημα του κειμένου.

Β2. 

•       «πολίτης εἶ τοῦ κόσμου και μέρος αὐτοῦ» -«οὐχ ἕν τῶν ὑπηρετικῶν ἀλλά τῶν προηγουμένων» + σχόλιο «πολίτης εἶ τοῦ κόσμου και μέρος αὐτοῦ» (μονάδες 2)
•         «παρακολουθητικὸς γὰρ εἶ τῇ θείᾳ διοικήσει καὶ τοῦ ἑξῆς ἐπιλογιστικός»  + σχόλιο «τῇ θείᾳ διοικήσει» (μονάδες 3)
•       «Μηδὲν ἔχειν ἰδίᾳ συμφέρον», «περὶ μηδενὸς βουλεύεσθαι ὡς ἀπόλυτον» (μονάδα 1)

                            « Ἐπὶ τούτοις πολίτης εἶ»      :    β΄ ενικό πρόσωπο

                              «οὐχ ἓν , ἀλλὰ  : σχήμα άρσης - θέσης

                            «Τίς οὖν ἐπαγγελία πολίτου; »  : ερώτηση

                    «Μηδὲν ἔχειν »  : απαρέμφατο σε θέση προστακτικής

                    « περὶ μηδενὸς βουλεύεσθαι»  : απαρέμφατο σε θέση προστακτικής

                     «ὥσπερ ἄν ...  ὅλον»    :  παρομοίωση -αναλογία  

•  Αρκούν  δύο γλωσσικές επιλογές   (  2 Χ 2 =4 μονάδες) 

       .

     Β3.

     1. δ,   2.α,   3. ε, 4. β,   5. στ ( μονάδες 5 Χ 2 =10)

     Β4 α. 1ε , 2δ , 3ζ , 4 β , 5 α , 6 στ  (μονάδες 6)

Β4            β. Μετάφραση μέσα στο κείμενο αναφοράς: ἀδούλευτον = αδούλωτη, προηγουμένων =  ηγετικό                  (μονάδες 4)

    Β5. Άποψη  Παπανούτσου για την προαίρεση

       1. Η  προαίρεση  συνδέεται με τη βούληση  (μονάδα 1)

       2. Μέσα  στην καθημερινότητα λειτουργούμε μηχανικά (κοινωνικός εθισμός) (μονάδα 1)

       3.  Βούληση στον άνθρωπο (διαθέτει προαίρεση)  #  ζώα:  όρεξη, όχι βούληση /όχι ηθική προαίρεση   (μονάδες 2)

Επίκτητος: προαίρεση, σημαντικός όρος →  ελεύθερη βούληση    ( μονάδες 2)

Διαφορά ανθρώπου - ζώων →  ο λόγος, η ηθική προαίρεση   (μονάδες 2) 

Το συμπέρασμα της σύγκρισης και η συνολική σύνθεση της απάντησης  μονάδες 2

Γ1. Ενδεικτική μετάφραση

 Γιατί αφού συνάψουμε ένα δάνειο (αφού δανειστούμε χρήματα) είμαστε σε θέση να προσελκύσουμε με μεγαλύτερο μισθό τους ξένους πεζοναύτες. Γιατί τη δύναμή τους οι Αθηναίοι περισσότερο την αγοράζουν παρά είναι δική τους . Η δική μας αντίθετα έχει λιγότερες πιθανότητες να το πάθει αυτό, επειδή στηρίζεται περισότερο στους άνδρες παρά στα χρήματα.          (μονάδες 10)

Γ2.  1. Υπερέχουν  σε αριθμητική δύναμη και σε πολεμική εμπειρία.

        2. Όλοι ανεξαιρέτως εκτελούν τις διαταγές. 

        3. Μπορούν και οι Πελοποννήσιοι να εξοπλίσουν στόλο με συμμαχικά χρήματα και με τους θησαυρούς των Δελφών και της Ολυμπίας.  (μονάδες 3 Χ 3, 1                        μονάδα σύνθεση) .

   Γ3 α.Ἐγώ δέ νῦν καί ἀδικούμενος τούς πολέμους ἐγείρω.  (1 Χ 5 = 5 μονάδες)    

Γ3β.

        ἀμυνώμεθα → ἄμυναι 

      καταθησόμεθα → κατάθου

      ἐπικρατῆσαι→ ἐπικράτησον

      προύχοντας  → πρόσχες

      πολλά → πλείονα /πλείω  ( 1 Χ 5 = 5 μονάδες)

Γ4α.

«ἔχοντες» → επιρρηματική αιτιολογική μετοχή, επιρρηματικός  προσδιορισμός της αιτίας στο ρήμα ἐγείρομεν.

«ἐπικρατῆσαι» → τελικό απαρέμφατο, υποκείμενο στην απρόσωπη έκφραση «εἰκός (ἐστι)» 

«πλήθει» → επιρρηματικός προσδιορισμός, δοτική  της αναφοράς στο  «προύχοντας»

«μισθῷ» →  επιρρηματικός προσδιορισμός, δοτική  του μέσου στο  «ὑπολαβεῖν».

«ναυβάτας» → αντικείμενο στο  «ὑπολαβεῖν».

«ἢ οἰκεία» → β΄ όρος σύγκρισης από το συγκριτικό  «μᾶλλον»

Γ4β.    

«Οἱ Κορίνθιοι ἔλεγον  τούτους  / σφᾶς  δὲ τότε  καὶ ἀδικουμένους τὸν πόλεμον ἐγείρειν». 

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2022

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ»

ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ και ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΓΕΛ

Από την Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων δίνονται οι παρακάτω ενδεικτικές απαντήσεις των θεμάτων και υπενθυμίζεται ότι κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.

Α1.

Επειδή (το παρελθόν/ η ιστορία)

• Συνδέεται άμεσα με το παρόν
• Επιδρά στα πολιτισμικά χαρακτηριστικά των κοινωνιών
• Διαμορφώνει τους κοινωνικούς κανόνες/ νόρμες / συμβάσεις
• Αλληλεπιδρά στο παρόν και στο μέλλον
• Αναδεικνύεται (μέσω του παρελθόντος) η αξία/ η σημασία των δρώντων προσώπων/ πρωταγωνιστών
• Συμβάλλει στην κατανόηση του παρόντος και στη συγκρότηση της συλλογικής ταυτότητας
• Λειτουργεί ως μέσο αποφυγής / επανάληψης λαθών

-        

Β1.

α. Λάθος

β. Λάθος

γ. Σωστό

δ. Σωστό

ε. Σωστό

γ

Β2. α)

Ρητορικό ερώτημα (2 μονάδες)

Χρήση υποτακτικής (1 μονάδα)

α΄ πληθυντικό (1 μονάδα) 

Εναλλακτικά:  ευθεία ερώτηση 

Εναλλακτικά: διαλογικός τόνος, γέφυρα επικοινωνίας με τον αναγνώστη, αμεσότητα, οικειότητα

β)

• Προφορικότητα
• Οικειότητα
• Διαλογικός τόνος
• Αμεσότητα
• Βιωματικότητα
• Ζωντάνια

Β3.

• Συνυποδηλωτική χρήση της γλώσσας :  ένα  δωρεάν μεταφορικό μέσο, από βαθύ πατριωτισμό
• Αντίθεση: Και σε χαρές και σε απώλειες
• Προσωποποίηση: Τα θηλάζει εκείνη η παλιά φωτογραφία σου, οι απώλειες έχουν τα γενέθλιά τους
• Ασύνδετο σχήμα: Τιμά τους ήρωες... στον κάθε αγνοούμενο, και ιδού ... η παλιά φωτογραφία σου
• Αναδίπλωση - Επανάληψη της λέξης : γενέθλια
• Αποσιωπητικά: Αυτές κι αν δεν θέλουν να ξεχαστούν ...
• Εναλλακτικά: ερωτήσεις, εναλλαγή προσώπων

-          

-          Βαθμολογούμε με μία (1) μονάδα την εύρεση της γλωσσικής επιλογής, με μία (1) μονάδα την παράθεση του χωρίου και με τρεις (3) μονάδες τη σύνδεση με το κείμενο.

Γ. Πιθανή απάντηση στο ερώτημα:

Αναμένεται ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες θα αναφέρουν: 

• τους κοινούς δεσμούς και τα βιώματα που συνδέουν τις τρεις γενιές
• τα αντικείμενα του λαϊκού πολιτισμού που έχουν συναισθηματική αξία
• το παρελθόν της οικογένειας
• τον κόσμο του παρελθόντος - παράδοση

-          Κειμενικοί δείκτες: 

-          1. Χρονικά επίπεδα (παρελθόν: προγιαγιά - «το είχε φτιάξει η δική της μαμά στον αργαλειό», γιαγιά-  «ήταν μέρος της προίκας της», μητέρα «στα φοιτητικά της χρόνιας το χρησιμοποιούσε ως τσάντα. Ήδη είχε χρησιμοποιηθεί από τρεις γενιές», παρόν: αφηγήτρια - «το βρήκα, το έδειξα, της έδειξα, της λέω» 

2. Ευθύς λόγος «πράγματα για μια ζωή»

3. Αναδρομική αφήγηση «μου διηγήθηκε τα νυχτέρια»

4. Πρωτοπρόσωπη αφήγηση «θα σας πω...»

5. Περιγραφή «ήταν βαμμένο ... λαμπερά σχέδια»      κ.ά.

Δ. Επικοινωνιακό πλαίσιο

-          Είδος κείμενου: άρθρο σε ιστοσελίδα

-          Πομπός: μαθητής /μαθήτρια

-          Αποδέκτες: νέοι /νέες

-          Προσοχή: μας ενδιαφέρει η οργάνωση της επιχειρηματολογίας και όχι το πλήθος των ιδεών. Αναμένεται λοιπόν οι μαθητές/μαθήτριες:

Στο  Α  ερώτημα: να αξιοποιήσουν δημιουργικά στοιχεία των κειμένων 1 και 2

-         Στο  Β ερώτημα  μπορούν να προτείνουν:

• -          Ενεργή  συμμετοχή σε εκδηλώσεις ιστορικού ενδιαφέροντος/ περιεχομένου και επετείους
• Οργάνωση θεατρικών παραστάσεων με δραματοποίηση ιστοριών
• Αντιλογίες, "αγώνες" με πρωταγωνιστές ιστορικά πρόσωπα
• Εκπαιδευτικές επισκέψεις σε μουσεία, σε ιστορικούς χώρους μνήμης
• Συλλογικές εργασίες με έμφαση στη συνεργατική μάθηση
• Προφορική ιστορία με αξιοποίηση αφηγήσεων, μαρτυριών και συνεντεύξεων
• Ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και συνεργασία με τοπικούς φορείς και φορείς πολιτισμού
• Διαδραστικές δραστηριότητες με την αξιοποίηση ψηφιακής τεχνολογίας
• Συμμετοχή σε ιστορικούς ομίλους   κ.ά.

-          

-        Αρκούν (3) ολοκληρωμένα επιχειρήματα σε κάθε ζήτημα

Αξιολογούνται θετικά  η ποικιλία των ιδεών και, κυρίως, η επαρκής τεκμηρίωση